O szkole
Szkoła Podstawowa nr 116 im. Aleksego Rżewskiego 1913 – 2003
Rok 1913
W roku 1913 we wsi Kały, w wynajętym od Adama Grzeląski budynku, usytuowanym przy szosie prowadzącej do Zgierza, otwarta została dwuklasowa szkoła. Ten drewniany budynek, na rogu ulic Szczecińskiej i Warzywnej, stoi do dziś. Rejon szkolny obejmował wtedy dzieci z wielu okolicznych wsi: Kały, Budy Kałowskie, Piaskowiec, Teofilów i Borowiec. Pierwsze wzmianki o wsi Kały pojawiły się w drugiej połowie XII wieku. Tej wsi już nie ma, tereny zostały włączone w granice Łodzi. Nazwa „Kały” pochodzi od staropolskiego słowa i oznacza tereny podmokłe, błota. Przepływały i nadal płyną rzeczki: Aniołówka i Zimna Woda. Było kilka stawów. W 1914 r. wybuchła wojna. Zajęcia szkolne zostały przerwane. W wyniku działań wojennych został uszkodzony budynek, zniszczone zostało jego wyposażenie. Szkoła wznowiła swą działalność w październiku 1915 r. i liczyła 66 uczniów. W pierwszym roku wznowionej działalności szkoły nacjonalistyczne dążenia Niemców zamieszkujących Kałowski Okręg Szkolny zagroziły istnieniu polskiej placówki. Próbowano usunąć polską nauczycielkę, a na jej miejsce zatrudnić niemiecką. Administracja polska nie uległa tym dążeniom. Szkoła została szkołą polską. Od 1917 r. włączono ją pod opiekę Ministerstwa Oświaty Publicznej i Wyznań Religijnych.
(...)Lekcje odbywały się na pierwszym piętrze drewnianego budynku, w dwóch izbach. Obok nich mieszkał dyrektor szkoły p. Wasilewski. Ławki były brązowe. W pulpicie miały okrągły otwór na kałamarz. Okolice szkoły były piękne. Niedaleko szkoły był staw, a na nim pływały dwie łódeczki(...) Tak wspominała na spotkaniu z uczniami pani Bronisława Chylińska, z domu Dziedziczak, absolwentka naszej szkoły z roku 1923, dziś 91 -letnia pani. Pani Chylińska mieszkała w jednorodzinnym domu wybudowanym przez ojca w Budach Kałowskich. Obok, z prawej i lewej strony mieszkały rodziny niemieckie. Wszyscy żyli zgodnie, dzieci bawiły się wspólnie.
Rok 1928
Ważną datą w historii szkoły był 1 września 1928 r., wtedy podniesiono stopień organizacyjny placówki do szkoły trzyklasowej. Kolejny rok szkolny, który rozpoczął się 1 września 1929 r. przyniósł zmiany. Kolejny raz podniesiony został stopień organizacyjny Publicznej Szkoły Powszechnej w Kałach do siedmioklasowej – rozwojowej. Do czasu wybudowania nowej szkoły w Kałach utrzymana została dwuoddziałowa filia szkoły w pobliskiej wsi – Sokołów. W tym czasie w wieku szkolnym było 290 dzieci. W roku 1934 liczba uczniów wzrosła do 380. Szkoła borykała się z trudnościami lokalowymi. Brakowało izb lekcyjnych. W jednej sali uczyły się trzy oddziały, w pozostałych – po dwa, przy czym pomieszczenia rozrzucone były w różnych posesjach. Kierownictwo placówki podjęło starania o pozyskanie nowego, większego budynku. Ze względów finansowych budowa nie mogła być zrealizowana szybko.
Rok 1932
18 maja 1932 r. przeniesiono szkołę do wydzierżawionego obiektu, w którym znalazły pomieszczenia wszystkie oddziały. W czerwcu 1934 r. Rada Gminna podjęła uchwałę o przekazaniu środków finansowych na potrzeby budowy nowego gmachu. Kwota była jednak zbyt mała, by zrealizować zadanie. Bardzo aktywnie działał Komitet Budowy Szkoły w Kałach, zabiegał o pozyskanie bezprocentowych funduszy na ten szczytny cel. Współpracował z Komitetem Towarzystwa Popierania Budowy Publicznych Szkół Powszechnych. Okazało się, że działka wcześniej zakupiona pod inwestycję przy ulicy Hetmańskiej nie miała drogi dojazdowej. Jej utwardzenie – 500 metrowego odcinka – bardzo podrażało koszty budowy. Zmieniono więc lokalizację. Wybrano nowy plac przy ulicy Wersalskiej 69. Koszty zmiany lokalizacji miały zostać pokryte z wpłat ofiarowanych przez ludność i zarobionych na organizowanych imprezach. Nowa szkoła miała składać się z 7sal lekcyjnych, szatni, kancelarii, pokoju na pomoce naukowe, mieszkania dla kierownika i woźnego.
Rok 1937
15 listopada 1937 r. pismem Inspektora Szkolnego w Łodzi wprowadzono w życie nowy ustrój szkolnictwa i przemianowano 7-klasową Publiczną Szkołę Powszechną w Kałach na Publiczną Szkołę Powszechną Stopnia III.
Pożółkły kartki kalendarza. Zaginęły dokumenty. Czas wymieszał fakty. Trudno odtworzyć i ułożyć je chronologicznie. Odeszli ludzie, ale szkoła pozostała.
Rok 1971
Szkoła przy ulicy Wersalskiej przetrwała do roku 1971. Z notatek kronikarskich wiemy, że był to budynek skromny, jednopiętrowy. Jednak we wspomnieniach nauczycieli i uczniów był potężnym i pięknym gmachem. Kto nie zna Łodzi, długo musiałby wędrować jej ulicami, aby odnaleźć położoną na peryferiach, przy samych krańcach miasta – ulicę Wersalską. Nie dociera do niej szum wielkomiejski. Od przystanku tramwajowego jest dość daleko, trzeba przemierzyć niemały szmat drogi, aby tam dotrzeć. 11 listopada 1971 r. przeniesiono szkołę do nowego obiektu przy ulicy Ratajskiej.
„Na parterze znajdują się: sale lekcyjne trzech najmłodszych klas, sekretariat, świetlica, poza tym pięknie urządzona biblioteka. Do pozazdroszczenia jest również nasza sala gimnastyczna, zaopatrzona w świetny, nowy sprzęt. Na pierwszym piętrze – pracownia języka polskiego, matematyki, biologii oraz zajęć praktyczno-technicznych dziewcząt i chłopców. Pracownia fizyczno-chemiczna i geograficzno-historyczna znajdują się na drugim piętrze. Wszystkie z wymienionych pracowni posiadają wszelkiego rodzaju pomoce, przyrządy i sprzęty, co pozwala na wykonywanie doświadczeń, pokazów itp.” - tak odnotowano w Kronice Szkolnej z 1971 roku.
Rok 1972
W roku szkolnym 1972/1973 zmienia się organizacja placówki. Drugie piętro zajmuje Państwowy Dom Dziecka. Od tego momentu Szkoła i Dom Dziecka tworzą razem Ośrodek Szkolno-Wychowawczy nr 1 im. Jana Kilińskiego. W styczniu 1996 r. Szkoła Podstawowa nr 116 w Łodzi zostaje wydzielona ze struktur Ośrodka. Następuje podział pomieszczeń. Uczniowie po powrocie ze świątecznej przerwy zimowej zastają budynek już podzielony, z nowym wejściem.
I tak już jest…